Giải thích cho bạn tại sao ổ cứng khi mua không đủ dung lượng thực tế

Khi mua ổ cứng di động, ổ cứng HDD, SSD, USB hay thẻ nhớ, nhiều người không khỏi thắc mắc, thậm chí có phần hụt hẫng khi phát hiện rằng dung lượng thực tế lại ít hơn so với con số in trên bao bì. Chẳng hạn, một ổ cứng được quảng cáo là 1TB nhưng khi kết nối với máy tính, bạn chỉ thấy còn khoảng 931GB khả dụng. Vậy, gần 70GB “biến mất” kia thực chất là gì và đã đi đâu? Trong bài viết này, Phúc Anh sẽ thích hiện tượng này một cách chi tiết và dễ hiểu nhất.

Cách tính dung lượng giữa nhà sản xuất và máy tính là khác nhau

Thường thì các nhà sản xuất ổ cứng sẽ tính dung lượng theo hệ thập phân (SI) tức là:

- 1 KB = 1.000 byte

- 1 MB = 1.000 KB = 1.000.000 byte

- 1 GB = 1.000 MB = 1.000.000.000 byte

- 1 TB = 1.000 GB = 1.000.000.000.000 byte

→ Theo cách này, một ổ cứng ghi là 1TB thật sự có 1.000.000.000.000 byte.

Ngược lại, với hệ điều hành (Windows) thì sẽ sử dụng đơn vị nhị phân

- 1 KB = 1.024 byte

- 1 MB = 1.024 KB = 1.048.576 byte

- 1 GB = 1.024 MB = 1.073.741.824 byte

- 1 TB = 1.024 GB = 1.099.511.627.776 byte

→ Vì thế, khi hệ điều hành tính dung lượng thực tế của ổ cứng 1TB (1.000.000.000.000 byte), nó sẽ hiển thị khoảng 931GB

Đây chính là lý do tại sao bạn thấy ổ 1TB chỉ còn 931GB khi kết nối với máy tính dùng Windows. Trên thực tế, không có dữ liệu nào bị mất chỉ là cách đếm khác nhau mà thôi.

Lưu ý: Một điểm thú vị là nếu bạn kết nối ổ cứng 1TB vào máy Mac (macOS), bạn sẽ thấy nó hiển thị gần như đúng 1TB, thay vì chỉ 931GB như trên Windows.

Dung lượng ổ cứng bị ảnh hưởng bởi định dạng ổ đĩa

Trước khi sử dụng, mọi ổ đĩa đều phải được định dạng với một hệ thống tệp tin để lưu trữ dữ liệu. Tùy hệ điều hành, hệ thống tệp tin có thể là: NTFS (trên Windows), exFAT (trên USB/thẻ nhớ), APFS hoặc HFS+ (trên macOS).

Các hệ thống tệp tin này sẽ chiếm một phần nhỏ dung lượng để lưu trữ thông tin quản lý tệp, bảng phân vùng, metadata, v.v. Do đó, sau khi định dạng, dung lượng thực tế còn lại sẽ thấp hơn một chút so với ban đầu.

Ổ đĩa có phân vùng ẩn hoặc phần mềm đi kèm chiếm dụng dung lượng

Với một số ổ cứng gắn ngoài, USB hoặc SSD từ các hãng như Western Digital, Seagate, Kingston…, có thể tồn tại các phân vùng ẩn chứa: Phần mềm sao lưu, trình bảo mật dữ liệu, tính năng khôi phục mặc định. Những phân vùng này không hiển thị ra ngoài nhưng vẫn chiếm dung lượng, khiến người dùng cảm giác như bị "hao hụt" thêm vài GB.

Như vậy, ổ cứng không hề bị "ăn gian" hay thiếu dung lượng, mà chỉ là do cách đếm và hiển thị khác nhau giữa các hệ điều hành. Nếu bạn hiểu được điều này, bạn sẽ thấy rằng thiết bị của mình vẫn hoạt động đúng như cam kết từ nhà sản xuất.